Son günlerde gerilimin arttığı Kosova’nın kuzeyindeki Sırplar, yeni Arnavut belediye başkanlarının göreve başlamasını engellemek ve belediye binalarına girmek için Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç’teki belediye binaları önünde toplanarak protesto düzenliyor.
Kosova polisinin belediye binalarından çekilmesini ve yeni seçilen Arnavut belediye başkanlarının görevlerine başlamamasını talep eden Sırplar, polis kordonunu aşarak belediye binalarına girmeye çalışırken Kosova polisi ve NATO’nun Kosova Barış Gücü (KFOR), belediye binalarını tel örgülerle çevirerek bölgedeki personel sayısını artırdı.
NATO askerlerine saldırdılar
KFOR, belediye binası önündeki kalabalığı göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıtmaya çalıştı, protestocular ise KFOR güçlerine sert cisimler atarak karşılık verdi.
Göstericiler ara sokaklardan belediye binası önünde bulunan KFOR güçlerine saldırdı.
Yaşanan arbedede silah seslerinin duyulduğu, bölgede bulunan Kosova polisine ait aracın kundaklandığı ve iki taraftan da yaralıların olduğu belirtiliyor.
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Suç çetelerine dönüşen Sırp yasa dışı yapılar Kosova polisine, KFOR görevlilerine ve gazetecilere saldırdı. Bu kabul edilemez şiddet eylemleri herkes tarafından kınanmalıdır. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in Kosova’nın kuzeyini istikrarsızlaştırma yönündeki emirlerini yerine getirenler adaletle yüzleşmeli” ifadelerine yer verdi.
NATO’dan acil çağrı
NATO, ittifakın KFOR askerlerine yapılan saldırıları kınayarak acilen şiddetin durdurulması çağrısında bulundu.
NATO Sözcüsü Oana Lungescu, Kosova’nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde protesto düzenleyen Sırplar ile KFOR askerleri arasındaki arbedede saldırıya uğrayan bazı askerlerin yaralandığı bilgisini paylaştı.
“NATO, Kosova’nın kuzeyinde KFOR askerlerine nedensiz yapılan saldırıları kınamaktadır” ifadesini kullanan Lungescu, saldırıların kabul edilemeyeceğini, şiddetin derhal durdurulması gerektiğini belirtti.
Lungescu, taraflara gerginliği körükleyecek eylemlerden kaçınma ve diyaloğa girme çağrısında bulunarak KFOR’un Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 1999’da verdiği yetki uyarınca güvenli ortamın sağlanması için gereken adımları atacağını ve tarafsızlığını koruyacağını bildirdi.
Türkiye’den itidal çağrısı
Türkiye, Kosova’nın kuzeyinde yaşanan olayların tüm taraflarına şiddet olaylarından kaçınma ve gerilimi tırmandıracak eylemlerde bulunmama çağrısı yaptı.
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada olayların endişeyle takip edildiği, söz konusu olayların bölgesel güvenlik ve istikrara zarar verdiği belirtildi.
Tüm taraflara şiddet olaylarından kaçınma ve gerilimi tırmandıracak eylemlerde bulunmama çağrısı yapılan açıklamada, “Kosova Barış Gücü’nün (KFOR) olayların tırmanmasını engelleme yönündeki yapıcı rolünü takdirle karşılıyoruz. Çıkan olaylarda bazı KFOR askerlerinin hafif yaralandığını üzüntüyle öğrendik” ifadelerine yer verildi.
Bölgede gerilimin azaltılmasının, kalıcı barış ve istikrarın tesis edilebilmesinin yegane yönteminin halen yürütülmekte olan diyalog sürecinde ilerleme sağlanması olduğu vurgulandı.
Kosova’nın kuzeyindeki gerginlik
Kosova’nın kuzeyinde çoğunlukla Sırpların yaşadığı Leposaviç, Zveçan ve Zubin Potok belediyelerinde polisin görevlendirilmesine karşı çıkan Kosovalı Sırplar ile güvenlik güçleri arasında 26 Mayıs’ta da arbede yaşanmış, 5 polisin hafif yaralandığı ve 4 ekip aracının zarar gördüğü duyurulmuştu.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic’in orduya, “Hazır ol” emri verdiği ve ordu mensuplarının Kosova sınırına hareket ettiği belirtilmişti.
Sırbistan-Kosova ilişkileri
Kosova, 117 ülke tarafından ‘bağımsız devlet’ olarak tanınmasına rağmen kuzeyinde devam eden etnik gerginlikler ve Birleşmiş Milletler’e (BM) üye olamaması nedeniyle ‘Avrupa’nın donmuş ihtilaf bölgelerinden biri’ şeklinde nitelendiriliyor.
Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.
Belirli aralıklarla karşı karşıya gelen Sırbistan ve Kosova, Avrupa Birliği (AB) arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ilişkilerin normalleşmesi ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak yol bulmaya çalışıyor.
