CEYLAN SAĞLAM
Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan Phaselis antik kentindeki Cennet (Alacasu) ve Bostanlık koylarına halk plajı ve tesis inşaatları için ikinci kez yürütmeyi durdurma kararı verildi. Phaselis’e Dokunma Hareketi, “Mahkeme kararıyla ilgili buruk bir sevinç içindeyiz. Sevinçliyiz, çünkü Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin almış olduğu karar, aylardır ‘Phaselis’e Dokunma’ sloganı ile sürdürdüğümüz doğal ve kültürel miras farkındalık çabalarımızı değersizleştirmek isteyen siyasetçilere ve idarecilere güneşin balçıkla sıvanamayacağını gösterdi. Ancak henüz inşaatın başladığı günlerde açılan davalarda projenin tamamlanmasının ve korunan alanın tahrip edilmesinin ardından gelen kararlara sevincimiz buruk” açıklamasını yaptı.
Kemer’de, birinci derece arkeolojik sit alanı Phaselis antik kentinin de yer aldığı Cennet Koyu ve Bostanlık Koyu’nda, halk plajı ve günübirlik tesisler için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan ihalenin sonuçlanmasının ardından inşaata başlanmıştı. Söz konusu ihaleyi, 30 Ocak 2023 tarihinde 47 milyon 737 bin 500 TL artı KDV ile İstanbul merkezli Se-Fa Restorasyon Sanayi İnşaat Ticaret Limitet Şirketi kazanmıştı.
Birçok oda, sivil toplum kuruluşu, dernek ve çevreciler, söz konusu inşaatları yargıya taşımıştı. İlk olarak, Peyzaj Mimarları Odası, projenin iptali yürütmesinin durdurulması talebi ile Antalya 3. İdare Mahkemesi’ne başvurmuştu. Mahkeme, 13 Nisan’da, telafisi güç veya imkansız zararlar doğurabileceği gerekçesiyle projenin yürütmesinin durdurulması kararı vermişti.
Kemer ve Tekirova’da yaşayan vatandaşların ve TMMOB Mimarlar Odası Antalya Şubesi’nin ikinci olarak açtığı davada da Ankara 11. İdare Mahkemesi, 30 Mayıs 2023 tarihinde projenin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.
Phaselis’e Dokunma Hareketi tarafından yapılan yazılı açıklamada, söz konusu mahkeme kararıyla ilgili “Doğal ve kültürel miras farkındalık çabalarımızı değersizleştirmek isteyen siyasetçilere ve idarecilere güneşin balçıkla sıvanamayacağını gösterdi” değerlendirilmesi yapıldı. Açıklama şöyle:
“HALK PLAJI PROJESİYLE İLGİLİ AÇILAN İKİNCİ DAVADA DA MAHKEME’DEN YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI ÇIKTI”
“Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan Phaselis Antik Kenti’nin koruma alanı sınırları içindeki iki ayrı koyda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından inşa edilen halk plajı projesiyle ilgili açılan ikinci davada da Mahkeme’den yürütmeyi durdurma kararı çıktı. Kemer ve Tekirova’da yaşayan vatandaşların ve TMMOB Mimarlar Odası Antalya Şubesi’nin açtığı davayı gören Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin 30 Mayıs 2023 tarihli kararında, Phaselis’teki inşaat projesine dayanak teşkil eden Koruma Kurulu onayının da yürütmesinin durdurulduğuna işaret edilerek, ‘İhale işlemlerinin uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararlar doğurabilecek nitelikte olduğu anlaşıldığından’ itiraz yolu kapalı olmak üzere yürütmeyi durdurma kararının kabul edildiği kaydedildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Phaselis Antik Kenti’nin 1. Derece arkeolojik sit alanı statüsündeki koruma alanı sınırları içerisinde inşa ettiği iki ayrı halk plajı tesisleri için 30 Ocak 2023 tarihinde ihale yapılmıştı. İhale şartnamesine göre 60 gün yapım süresi olan 47 milyonluk proje için Alacasu ve Bostanlık koyları seçilmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın başlattığı halk plajı projeleri, sit sınırlarındaki Alacasu koyunda iş makineleri kullanılarak atıksu gideri çukuru kazılması ve büfe, duş ve tuvaletlere beton temel atılması nedeniyle kamuoyunun tepkisine neden oldu. Bu tepkiler üzerine Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, beton temellerin söküleceğini ve kazık sistemiyle projeyi uygulayacaklarını açıkladı. Bakan’ın açıklaması sonrasında, beton zeminlerin bir kısmı iş makineleri ile kırılarak kaldırıldı ve kısmen değiştirilen halk plajı projelerinin inşaat çalışmalarına devam edildi.
“HALK PLAJLARI İHALESİNİN YÜRÜTMESİNİ DURDURAN MAHKEME KARARIYLA İLGİLİ BURUK BİR SEVİNÇ İÇİNDEYİZ”
Türkiye genelinden 100 kadar doğal ve kültürel miras duyarlılığına sahip sivil toplum örgütünün destek verdiği Phaselis’e Dokunma Hareketi olarak, halk plajları ihalesinin yürütmesini durduran mahkeme kararıyla ilgili buruk bir sevinç içindeyiz. Sevinçliyiz, çünkü Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin almış olduğu karar, aylardır ‘Phaselis’e Dokunma’ sloganı ile sürdürdüğümüz doğal ve kültürel miras farkındalık çabalarımızı değersizleştirmek isteyen siyasetçilere ve idarecilere güneşin balçıkla sıvanamayacağını gösterdi. Yapılan inşaatların ‘zararsız’ olduğu karşı tezler mahkeme kararıyla da çürütülmüş oldu. ve bu karar Phaselis antik kenti ve çevresindeki iki koyla ilgili manipülatif haber ve paylaşımlara da bir cevap niteliğindedir.
“UNESCO DÜNYA MİRASI LİSTESİ’NE GİRMEYİ HAK EDEN PHASELİS’TEKİ HALK PLAJI PROJELERİNİN İNŞAATI, TÜRKİYE’DE BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ ŞEKİLDE JANDARMA KORUMASI ALTINDA TAMAMLANDI”
Ankara 11. İdare Mahkemesi’nin almış olduğu karar, davayla ilgili yapılacak bilirkişi incelemesinin tamamlanmasına ve Antalya 3. İdare Mahkemesi’nin yeni bir karar alıncaya kadar korunan alandaki yapılaşma projesinin alanda telafisi imkansız zararlar vermesinin önüne geçmeyi amaçlıyor. Ancak henüz inşaatın başladığı günlerde açılan davalarda projenin tamamlanmasının ve korunan alanın tahrip edilmesinin ardından gelen kararlara sevincimiz buruk. Çünkü, Arkeologlar Derneği Antalya Şubesi’nin hatırlattığı gibi UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmeyi hak eden Phaselis’teki halk plajı projelerinin inşaatı, Türkiye’de benzeri görülmemiş şekilde jandarma koruması altında tamamlandı ve buradaki kültür tabakası tahrip edildi.
Bizler buradaki doğal ve kültürel mirasın nihai korunmasını ve dengeli kullanılmasını sağlayacak Phaselis Antik Kenti Yönetim Planı hazırlaması için farkındalık çabalarımızı sürdüreceğiz. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı da yasalara ve mahkeme kararına uygun davranmaya davet ederek yürütmeyi durdurma kararını sizinle paylaşıyoruz.”
